W 2013 r. wprowadzono nowy wzór dokumentu prawa jazdy. W styczniu 2015 zakończono natomiast wydawanie bezterminowych praw jazdy. Od tej chwili prawo jazdy może być wydane (zależnie od kategorii) m.in. na maksymalnie 15 lat w przypadku kategorii B. Co jednak z osobami, które uzyskały bezterminowe prawo jazdy, zanim weszły nowe przepisy? Czy ich prawo jazdy staje się w związku z tym prawem jazdy ograniczonym terminem ważności?
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, które weszło w życie 25.02.2016 r. i jego § 29 ust. 1 cyt. „w przypadku osób, które posiadały w dniu wejścia w życie ustawy uprawnienia do kierowania pojazdami, których data ważności nie była ograniczona orzeczeniem lekarskim lub psychologicznym, w pozycji „data ważności uprawnienia” umieszcza się symbol „–” jako informację, że dana kategoria prawa jazdy jest ważna bezterminowo”. Z kolei ust. 2 § 29 ww. rozporządzenia mówi, że cyt. „w przypadku osób, o których mowa w ust. 1, data ważności prawa jazdy, o której mowa w § 10 ust. 3 pkt 4 lit. a, nie może być dłuższa niż 15 lat”.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku WSA z dnia 06.07.2018 r. o sygn. akt III SA/Kr 380/18 stwierdził przy tym bezskuteczność wpisu daty ważności uprawnienia w rubryce 11 prawa jazdy kat. B. Zdaniem sądu, wpisanie w ten dokument terminu ważności uprawnienia nie powoduje utraty bezterminowego charakteru uprawnień do kierowania pojazdami.
Czym innym bowiem jest ważność uprawnienia do kierowania daną kategorią pojazdów, a czym innym jest ważność samego dokumentu stwierdzającego te uprawnienia. W tej kwestii można przytoczyć wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 22.03.2018 r., sygn. akt II SA/Po 1173/17, który z kolei odwołuje się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12.12.2013 r., sygn. akt K 5/13. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdza tamże, iż cyt. “wyjaśnić należy, że w orzecznictwie wskazuje się, iż na gruncie regulacji ustawy o kierujących pojazdami zachodzi konieczność wyraźnego odróżnienia uprawnienia do kierowania pojazdami, stanowiącego w swej istocie prawo podmiotowe, uprawniające do kierowania danego rodzaju pojazdem, od dokumentu prawa jazdy, który jedynie stwierdza posiadanie tego uprawnienia przez określoną osobę, stanowiąc w swej istocie dowód prawa-uprawnienia do kierowania pojazdami (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2013 r., sygn. akt K 5/13). Trybunał Konstytucyjny zwrócił przy tym uwagę na zmianę charakteru dokumentu prawa jazdy wydanego pod rządami poprzednich przepisów, którego wymiana na dokument prawa jazdy według nowego wzoru spowoduje, że utraci on bezterminowy charakter. Zgodnie bowiem z art. 13 ust. 1 u.k.p., wszystkie dokumenty prawa jazdy według nowego wzoru mają ściśle określony termin ważności. Trybunał stwierdził zatem, że: “Nie utracą jednak bezterminowego charakteru uprawnienia do kierowania pojazdami nabyte przez osoby pod rządami poprzednich przepisów. Przy ubieganiu się o wydanie nowego prawa jazdy osoby te nie będą bowiem musiały ponownie ubiegać się o uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami, które to uprawnienia nabyły już pod rządami poprzednio obowiązujących przepisów”. Z kolei ograniczenia wynikające z wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r., nr 2006/126/WE, w sprawie praw jazdy (Dz.U.UE.L z 2006 r. Nr 403, poz. 18 z późn. zm.), która w art. 7 ust. 2 przewiduje administracyjny okres ważności praw jazdy poszczególnych kategorii, nie dotyczą uprawnień do kierowania pojazdami przyznanych przed 19 stycznia 2013 r. i nie podlegają ograniczeniu lub unieważnieniu przez przepisy tejże dyrektywy.”
W międzyczasie problematyką tą zajmował się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21.03.2017 r., sygn. akt I OSK 1686/15, w którym stwierdzono, że termin ważności na prawie jazdy nie powoduje utraty bezterminowego charakteru uprawnień.
Tytułem podsumowania należy zauważyć, że nabycie uprawnień do kierowania pojazdami o charakterze bezterminowym, uzyskane przed wejściem w życie nowych przepisów, takim pozostanie, a o „ważności” i „terminie” prawa jazdy, będziemy mogli mówić wówczas jedynie w kontekście samego dokumentu, stwierdzającego te uprawnienia.