W dzisiejszym wpisie z serii “Ciekawe orzecznictwo” orzeczenia dotyczące odszkodowań i zadośćuczynień oraz składu majątku wspólnego małżonków, klauzul niedozwolnych, definicji zagadnienia wstępnego na gruncie prawa administracyjnego, a także zakresu kognicji sądu odwoławczego w sprawie o dział spadku.
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 24 stycznia 2020 r., II CSK 267/19
„Naruszenie zobowiązania umownego samo przez się nie stanowi zachowania bezprawnego w rozumieniu art. 415 KC. Konieczne jest, by sprawca szkody naruszył obowiązek o powszechnym charakterze, kreujący ogólne reguły prawidłowego postępowania.”
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 marca 2020 r., II PK 197/18
„W przypadku wypowiedzenia terminowej umowy o pracę roszczenia zawarte w Kodeksie pracy (art. 50 § 3 i 4 KP) wyczerpują możliwości kontraktowej odpowiedzialności odszkodowawczej pracodawcy, co przemawia za wyłączeniem możliwości stosowania z mocy art. 300 KP przepisów Kodeksu cywilnego normujących odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązań umownych (art. 471 KC i n.) dla uzupełniającego dochodzenia przez zwolnionego pracownika naprawienia dalszej szkody. Nie wyklucza to możliwości dochodzenia przez pracownika roszczeń z art. 415 KC w zw. z art. 300 KP.”
Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 19 lipca 2019 r., II CSK 304/18
„Konstrukcja uprawnienia do żądania odsetek przez wierzyciela od dłużnika za czas opóźnienia jest dostosowana do świadczeń pieniężnych i zakłada, że dłużnik wiedział nie tylko o obowiązku świadczenia na rzecz wierzyciela, ale także znał wysokość świadczenia, które ma spełnić. Specyfika świadczenia zadośćuczynienia pieniężnego jest jednak tego rodzaju, że jego wysokość nie jest ściśle określona przez przepisy prawa, ma charakter ocenny. Z tej przyczyny dłużnik, który zna wyłącznie wysokość żądania uprawnionego, nie ma pewności, czy żądana kwota zadośćuczynienia jest słuszna nie tylko do co zasady, ale również co do wysokości. Specyfika tego świadczenia powinna mieć zatem również wpływ na określenie daty, od której powstał stan opóźnienia w spełnieniu tego świadczenia. Z tej perspektywy istotne jest nie tylko to, czy dłużnik znał wysokość żądania uprawnionego, ale także to, czy znał lub powinien znać okoliczności decydujące o rozmiarze należnego od niego zadośćuczynienia. Uwzględniając powyższe, o terminie, od którego należy naliczać odsetki, decyduje także kryterium oczywistości żądania zadośćuczynienia. Jeżeli bowiem w danym przypadku zasada odpowiedzialności ubezpieczyciela, występowanie krzywdy oraz jej rozmiar są ewidentne i nie budzą większych wątpliwości, trzeba przyjąć, że odsetki powinny być naliczane po wezwaniu do zapłaty od kwoty, która była wówczas usprawiedliwiona. Z kolei w sytuacjach, w których odpowiedzialność za krzywdę lub też istnienie krzywdy oraz jej zakres są niejasne i konieczne jest często żmudne przeprowadzanie ustaleń w tych kwestiach, niemożliwe do przeprowadzenia w postępowaniu likwidacyjnym, adekwatnym terminem, od którego mogą być naliczane odsetki za zadośćuczynienie za taką krzywdę, jest termin późniejszy, ale nie przekraczający daty wyrokowania.”
Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 29 czerwca 2010 r., III CZP 42/10
„Przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez jednego z małżonków, uzyskane z przestępstwa, wchodzą w skład majątku wspólnego na podstawie art. 32 § 1 k.r.o.”
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 17 września 1999 r., I CKN 379/98
„W sprawie o dział spadku sąd drugiej instancji nie jest związany granicami wniosków apelacyjnych oraz zakazem reformationis in peius, jeżeli przedmiot zaskarżenia jest integralnie związany z inną częścią lub całością zaskarżonego orzeczenia.”
Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 11 września 2020 r., III CZP 90/19
„Odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, przysługujące leasingobiorcy w związku z poniesieniem wydatków na naprawę uszkodzonego pojazdu będącego przedmiotem leasingu, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim nie może on obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku zapłaconego.”
Uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 15 września 2020 r., III CZP 87/19
„Żądanie uznania postanowienia wzorca umowy za niewiążące konsumenta (art. 385[1] k.c.) nie jest tożsame ani nie zawiera się w żądaniu ustalenia nieważności umowy (art. 58 k.c.).”
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego – Izba Ogólnoadministracyjna z dnia 30 stycznia 2014 r., II OSK 1993/12
„Zagadnienie wstępne to zagadnienie, które ma charakter otwarty i nie było wcześniej prawomocnie przesądzone w innej sprawie i na właściwej drodze, a jego treścią może być wypowiedź co do uprawnienia lub obowiązku, stosunku lub zdarzenia prawnego albo inne jeszcze okoliczności mające znaczenie prawne.”