Zgodnie z art. 81 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie „Notariusz odmówi dokonania czynności notarialnej sprzecznej z prawem”. Notariusz musi zatem odmówić dokonania czynności prawnej, jeżeli jest ona sprzeczna z prawem. Czy notariusz ma jednak prawo, a zarazem obowiązek, badać i oceniać czy cała umowa lub poszczególne jej zapisy, którą chcą zawrzeć jego klienci jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i w związku z tym odmówić podpisania aktu notarialnego? Czy zatem sprzeczność z zasadami współżycia społecznego zawiera się w pojęciu sprzeczności z prawem?
Tymi zagadnieniami zajmował się swego czasu Sąd Najwyższy. Odpowiedział on twierdząco na wyżej postawione pytania w uchwale z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 82/13. Treść wskazanej uchwały jest następująca: „Zawarte w art. 81 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (tekst jedn.: Dz.U. z 2008 r., Nr 189, poz. 1158 ze zm.) określenie “sprzeczna z prawem” obejmuje także sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, z tym że notariusz odmawia dokonania czynności notarialnej ze względu na tę sprzeczność, jeżeli wynika ona z treści zamierzonej czynności notarialnej lub z okoliczności jej dokonywania.”
Podobnie zresztą Sąd Najwyższy wypowiedział się w uzasadnieniu swojej uchwały z dnia 9 maja 1995 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 53/95, gdzie stwierdził, że „ocena dokonywana przez notariusza na gruncie art. 81 pr. not. obejmuje badanie, czy konkretna umowa nie narusza uzasadnionych interesów jednej ze stron i przez to nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego”.